10 Αυγούστου | Κοινή Υπουργική Απόφαση για την μείωση της χρήσης πλαστικής σακούλας (ανακοίνωση ΥΠΕΝ)

[Το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece θέτει ως προτεραιότητα το θέμα της Διαχείρισης Αστικών/ Στερεών Αποβλήτων και προετοιμάζει μια εκστρατεία ενημέρωσης για την επόμενη περίοδο. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας πυκνώνει τις αναρτήσεις με θέμα τη διαχείριση των ΑΣΑ. | Η παρούσα ανάρτηση είναι συνέχεια της προηγούμενης ενημέρωσης που είχαμε κάνει με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της πλαστικής σακούλας (3 Ιουλίου 2017 - ΕΔΩ)]

-----

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β’ 2812/10.8.2017 η με αριθμ. 180036/952/10.8.2017 Κοινή Απόφαση του Υπουργού Οικονομίας & Ανάπτυξης Δημήτρη Παπαδημητρίου, του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομίας & Ανάπτυξης Αλέξη Χαρίτση, του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας Σωκράτη Φάμελλου, της Υφυπουργού Οικονομικών Κατερίνας Παπανάτσιου και του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γεωργίου Πιτσιλή, με θέμα: 

«Καθορισμός μέτρων και κανόνων για τη μείωση της κατανάλωσης πλαστικών σακουλών μεταφοράς, σε συμμόρφωση με την οδηγία 2015/720/ΕΕ «για την τροποποίηση της οδηγίας 1994/62/ΕΚ με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 29ης Απριλίου 2015».

Κατεβάστε το ΦΕΚ ΕΔΩ

«Καθορισμός μέτρων και κανόνων για τη μείωση της κατανάλωσης πλαστικών σακουλών μεταφοράς, σε συμμόρφωση με την οδηγία 2015/720/ΕΕ «για την τροποποίηση της οδηγίας 1994/62/ΕΚ με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς» 

Αναλυτικό σημείωμα Τεκμηρίωσης του ΥΠΕΝ

1. Αναγκαιότητα

1.1. Το πρόβλημα

Η πολύ υψηλή κατανάλωση πλαστικών σακουλών μίας χρήσης, η ακατάλληλη επεξεργασία τους στο τέλος του κύκλου ζωής τους και η ανθεκτικότητά τους στη φθορά βλάπτουν το περιβάλλον μας, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Ταυτόχρονα, περιορίζεται η αποδοτικότητα πόρων, αφού μεγάλο μέρος τους διατίθεται σε χώρους υγειονομικής ταφής.

Για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο εγκρίθηκε η οδηγία 2015/720/ΕΕ, με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς. Η εναρμόνιση του εθνικού δικαίου με την οδηγία αποτελεί ευρωπαϊκή υποχρέωση της χώρας μας.

Οι πλαστικές σακούλες αποτελούν σημαντικό περιβαλλοντικό πρόβλημα, καθώς βλάπτουν ανεπανόρθωτα τα θαλάσσια οικοσυστήματα και τα πουλιά (ασφυξία θαλάσσιων οικοσυστημάτων, θανάτωση θαλάσσιας ζωής λόγω παγίδευσης/κατάποσης, χημική επιμόλυνση θαλάσσιας ζωής, υποβάθμιση ακτών, δασών και οικοτόπων, εστίες ρύπανσης και συσσώρευσης επιπρόσθετων οργανικών ρύπων που καταλήγουν στην τροφική αλυσίδα), ενώ απαιτούνται δεκάδες έως εκατοντάδες χρόνια ώστε να διασπαστούν σε μικροπλαστικά και να συνεχίσουν την επικίνδυνη πορεία τους.

1.2. Οι στόχοι

3 Ιουλίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά της πλαστικής σακούλας | Μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς πλαστικές σακούλες.

Μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς πλαστικές σακούλες. Όμως τα στοιχεία για τη χρήση της πλαστικής σακούλας και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην ποιότητα ζωής είναι εντυπωσιακά:

"Τα επίπεδα χρήσης πλαστικών σακουλών μεταφοράς ποικίλλουν σημαντικά στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λόγω των διαφορών που παρατηρούνται στις καταναλωτικές συνήθειες, καθώς και την ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά θέματα. Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το 2010, κάθε πολίτης της Ε.Ε. χρησιμοποίησε κατά μέσο όρο 198 πλαστικές σακούλες, το 90% των οποίων ήταν λεπτές (με πάχος μικρότερο από 0,05 χιλιοστά) σακούλες μιας χρήσης που είναι και οι πιο ρυπογόνες, ενώ έχουν το χαμηλότερο ποσοστό ανακύκλωσης. Την ίδια χρονιά, περισσότερα από 8 δις σακούλες στην Ε.Ε. μετατράπηκαν σε σκουπίδια, έπειτα από μία μόνο χρήση.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αντιστοιχούσαν, το 2015, 269 πλαστικές σακούλες ανά άτομο το χρόνο, ξεπερνούμε, δηλαδή, αρκετά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η εκτεταμένη αυτή χρήση έχει επιπτώσεις και στον τουρισμό και την ποιότητα ζωής, ενώ επιβαρύνει και με σημαντικό κόστος τους μηχανισμούς περισυλλογής απορριμμάτων." [ΠΗΓΗ Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδος] 

Είναι παρήγορο ότι δειλά αλλά σταθερά η διάθεση των καταναλωτών να αλλάξουν συνήθειες αυξάνεται. Στη  Σκιάθο και στην  Αλόνησο πραγματοποιούνται ήδη προγράμματα "απεξάρτησης" από την πλαστική σακούλα.

Σημαντικό ρόλο στον περιορισμό της χρήσης της πλαστικής σακούλας παίζει η  Οδηγία 2015/720/ΕΕ η οποία προβλέπει διάφορα μέτρα, ένα εκ των οποίων είναι η χρέωσή της από το 2018.

Σύμφωνα με δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος κ.Σωκράτη Φάμελλου από 1η Ιανουαρίου 2018 δεν θα επιτρέπεται η δωρεάν διανομή της πλαστικής σακούλας. Τα έσοδα από τη διάθεση της πλαστικής σακούλας θα έχει το χαρακτήρα του "περιβαλλοντικού τέλους" θα εισπράττονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και στη συνέχεια θα αποδίδονται στον ΕΟΑΝ. [ΠΗΓΗ NEWMONEY]

Προφανώς το μέτρο χρέωσης της πλαστικής σακούλας είναι σε θετική κατεύθυνση αλλά δεν είναι αρκετό. Χρειάζεται μια διαφορετική καταναλωτική κουλτούρα αλλά και μια άλλη πολιτική συσκευασιών και διάθεσης προϊόντων στην αγορά.

Η αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει" δεν μπορεί να αποτελεί το μοναδικό "εργαλείο" αντιμετώπισης των προβλημάτων που έχουν σχέση με την ποιότητα ζωής και την προστασία του περιβάλλοντος.