Κυριακή 18/10/2015 - Τραπέζι Εργασίας Α’) Η καταγραφή, η προστασία και η ανάδειξη της βιοποικιλότητας της Αττικής

 [Ο συντονιστής του τραπεζιού Τάσος Λύτρας και ο Ερωτόκριτος Καλογερόπουλος  στο "πεδίο" - Λίμνη Κουμουνδούρου]

Κυριακή 18/10/2015

10 π.μ. έως 12.30 μ.μ.

Τραπέζι Εργασίας Α’) Η καταγραφή, η προστασία και η ανάδειξη της βιοποικιλότητας της Αττικής

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΕ ΤΡΑΠΕΖΙ

Το Σάββατο 17 και την Κυριακή 18/10/2015 διεξάγεται το 4ο συνέδριο του μη κερδοσκοπικού πανελλαδικού συλλόγου «Φίλοι της Φύσης». Οι εργασίες θα διεξαχθούν στη Στέγη Πολιτισμού του δήμουΧαϊδαρίου. Λεπτομέρειες για το πρόγραμμα έχουν ήδη αναρτηθεί [ΕΔΩ ΕΔΩ ΕΔΩ]. 
Στα πλαίσια του συνεδρίου αυτού, την Κυριακή 18/10 και από ώρα 10 π.μ. έως 12.30 μ.μ. έχει προγραμματιστεί συζήτηση γύρω από τραπέζι (ελπίζω οι διοργανωτές να φροντίσουν να είναι αρκετά μεγάλο) με θέμα «Η βιοποικιλότητα της Αττικής: καταγραφή, προστασία, ανάδειξη».

Έχω την τιμή να είμαι ο συντονιστής της συζήτησης στην οποία μπορούν να λάβουν μέρος και μη μέλη των ΦτΦ αρκεί να μου δηλώσουν τη συμμετοχή τους με μήνυμα κι αυτό για πρακτικούς λόγους.
Σκοπός της συζήτησης είναι: Α) Η, με βάση τη σωρευμένη γνώση και εμπειρία, διαμόρφωση εξειδικευμένων και αιτιολογημένων θέσεων και προτάσεων για ένα συνεκτικό και αποτελεσματικό δίκτυο προστασίας της βιοποικιλότητας της Αττικής και των οικοσυστημάτων της. Στην έννοια του δικτύου περιλαμβάνονται χωροταξικές ρυθμίσεις, αλλαγές – βελτιώσεις – επικαιροποιήσεις στην ισχύουσα περιβαλλοντική – δασική νομοθεσία και το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας – Αττικής, αντιμετώπιση του προβλήματος διαχείρισης των προστατευτέων ή προστατευόμενων περιοχών ώστε να καταστεί αυτή (η διαχείριση) βιώσιμη και αποτελεσματική. Β) Ο σχεδιασμός ενεργειών, δράσεων και παρεμβάσεων για την υλοποίηση των προτάσεών μας, σε συντονισμό και με άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις, επιστημονικούς και άλλους φορείς, συλλογικότητες και πολίτες. Στην έννοια των δράσεων περιλαμβάνονται ενέργειες τόσο προς την κεντρική και περιφερειακή διοίκηση όσο και προς την κοινωνία.

Επιδίωξή μας, μεταξύ άλλων, είναι και η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση αλλά και η δημιουργία ενός ισχυρού περιβαλλοντικού κινήματος.

Κινητήρια ιδέα του εγχειρήματος είναι η ανάγκη σύζευξης της γνώσης μας για την βιοποικιλότητα της Αττικής – ειδικά την χλωριδική ποικιλότητα – που βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο, με την πολιτική και κοινωνική δραστηριότητα για την προστασία της βιοποικιλότητας αυτής. Ουσιαστικά πρόκειται για την αξίωση να εφαρμοσθούν οι διεθνείς συμβάσεις στις οποίες έχει προσχωρήσει η Ελλάδα, οι Οδηγίες της Ε.Ε. που έχουν κυρωθεί και αποτελούν νόμους, η περιβαλλοντική και δασική νομοθεσία (στην οποία περιλαμβάνονται κατάλογοι προστατευτέων ειδών χλωρίδας, πανίδας, τύπων οικοτόπων). Να καταργηθούν οι αντιπεριβαλλοντικές διατάξεις που θεσπίστηκαν τα τελευταία χρόνια. Ένα παράδειγμα: Στη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων από την εφαρμογή του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας – Αττικής, που έγινε νόμος τον Αύγουστο 2014, περιλαμβάνονται στοιχεία για την βιοποικιλότητα των βουνών της Αττικής. Η Πάρνηθα αναφέρεται ότι έχει 818 είδη χλωρίδας, η Πεντέλη περισσότερα από 165 είδη φυτών, ο Υμηττός αναφέρεται να έχει 40 ενδημικά είδη (χωρίς αναφορά στο σύνολο των ειδών), το Αιγάλεω αναφέρεται ξερό, τα Γεράνεια χωρίς αριθμό ειδών, ενώ τα όρη Πατέρας και Κιθαιρώνας ούτε καν μνημονεύονται. Το έλλειμμα αυτό γνώσης στη συνέχεια γίνεται εργαλείο άσκησης (αντίστοιχης) πολιτικής.

Για την αντιμετώπιση της διαπιστούμενης έλλειψης γνώσης και συνακόλουθα του ελλείμματος πολιτικής, κατά τη γνώμη μου, μεταξύ των επιδιώξεών μας, πρέπει να προταχθεί ως αξίωση, επιτακτική και άμεσης προτεραιότητας, η δημιουργία βάσης δεδομένων και παρακολούθησης της βιοποικιλότητας της Αττικής με ευθύνη της κεντρικής διοίκησης σε συνεργασία με το επιστημονικό δυναμικό των Ελλ. Πανεπιστημίων και άλλων. Τα διαδικαστικά, τεχνικά και οικονομικά ζητήματα που συναρτώνται με αυτήν, μπορούν να αποτελέσουν ένα από τα αντικείμενα ενασχόλησής μας. 
Φυσικά δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες ότι τα ελλείμματα περιβαλλοντικής πολιτικής προέρχονται από τα ελλείμματα γνώσης. Πρώτιστα έχουν να κάνουν με την πολιτική βούληση και τις επιλογές της. Γι’ αυτό τα πεδία της νομοθέτησης, της εφαρμογής ή μη των νόμων, της περιβαλλοντικής συνείδησης, είναι κι αυτά πεδία αναμέτρησης αντικρουόμενων αντιλήψεων και συμφερόντων. Όμως η έλλειψη γνώσης, είτε ως πραγματική συνθήκη, είτε ως πρόσχημα, παίζει κρίσιμο ρόλο στην άσκηση πολιτικής.

Με άλλα λόγια κανείς πλέον δεν θα έχει τη δυνατότητα να επικαλείται άγνοια και να παραμένει ανέλεγκτος είτε πρόκειται για πολιτική απόφαση, είτε για νομοθέτημα, είτε απλώς για το περιεχόμενο μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. 

Η συζήτηση που θα διεξαχθεί φυσικά είναι η αρχή. Εφόσον υπάρξει ανταπόκριση θα ακολουθήσουν και επόμενες συναντήσεις και συλλογικές επεξεργασίες.

Υπάρχει η σκέψη να συμπεριληφθούν – ως ξεχωριστή αλλά συμβατή ενότητα – θέματα που αφορούν την ανάδειξη και προστασία του Αττικού Τοπίου. Αυτό και πάλι θα εξαρτηθεί από την ανταπόκριση που θα υπάρξει.

Επειδή κανείς δεν επαρκεί από μόνος του υπολογίζουμε στη συμμετοχή σου.

Ο συντονιστής του τραπεζιού

Τάσος Λύτρας