Από την Ακαδημία Αθηνών (Κέντρον Ερεύνης Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας) εκδόθηκε το νέο βιβλίο του Η. Ευθυμιόπουλου με τίτλο “Το δίλημμα της πεταλούδας – Οικολογική ερμηνευτική και περιβαλλοντικός σχετικισμός”. Το βιβλίο, το οποίο δεν πωλείται και είναι διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφή, μπορείτε να το βρείτε ως συνοδευτικό αρχείο στο τέλος του κειμένου.
Η οικολογική ισορροπία και τα όριά της, οι διαταραχές που εκφυλίζονται καθώς κι εκείνες που οδηγούν σε απορρύθμιση των συστημάτων, είναι το επόμενο μεγάλο ερωτηματικό των φυσικών επιστημόνων και όχι μόνον: οικονομολόγοι, κοινωνιολόγοι, ασφαλιστές, επενδυτές, πολιτικοί και δημοσιογράφοι άρχισαν να ενδιαφέρονται όλο και πιο πολύ για την τύχη του πλανήτη, με την έννοια της πρόβλεψης και μάλιστα μικρής διάρκειας. Το ζήτημα δεν ήταν πλέον να επαληθευθεί η υπόθεση της (α)συνεχούς μεταβολής (και της εξέλιξης) αλλά να προσδιοριστεί ο χρονικός ορίζοντας των αλλαγών τις οποίες επηρεάζει ο άνθρωπος και οι οποίες με τη σειρά τους επηρεάζουν τις κοινωνίες των ανθρώπων.
Για παράδειγμα, η κλιματική αλλαγή, φαίνεται να διαφοροποιεί από τώρα τις βιο-γεωγραφικές ζώνες του πλανήτη. Όσα από τα έμβια όντα ή τα οικοσυστήματα μπορούν να προσαρμοστούν, ίσως επιβιώσουν. Μερικά ζώα ήδη μεταναστεύουν νωρίτερα λόγω της αλλαγής των συνθηκών. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα βρουν την κατάλληλη τροφή στους (αναγκαστικούς) τόπους υποδοχής. Έτσι, το πραγματικό δίλημμα της πεταλούδας είναι αν θα πετάξει και πότε. Το ενδεχόμενο να προκαλέσει μείζονα διαταραχή (φαινόμενο της πεταλούδας) είναι κάτι που δεν το ξέρει. Η λάθος όμως εκτίμηση της αλλαγής των συνθηκών λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, μπορεί να της στοιχίσει τη ζωή.
Στα κεφάλαια που συνθέτουν το βιβλίο, υπάρχει μια σταδιακή μετάβαση από την φύση χωρίς τον άνθρωπο στα ανθρωπογενή συστήματα, αφού έχει εν τω μεταξύ περιγραφεί η πολύπλοκη συσχέτιση των δύο συνόλων δια μέσου της ιστορίας και της εξέλιξης. Όμως η αφήγηση δεν ακολουθεί αυστηρούς κανόνες, δεν είναι ας πούμε επαγωγική. Το σύγγραμμα μοιάζει περισσότερο με την χαοτική κίνηση σε ένα πεδίο ελκυστών, προκειμένου να υπογραμμιστεί μ’ αυτόν τον τρόπο η σχετικότητα της γνώσης και η προσεγγιστικότητα των υποθέσεων, χωρίς ωστόσο να προδοθεί η ιδέα της καθολικότητας και η ανάγκη της ακόμα μεγαλύτερης εμβάθυνσης σ’ ένα κόσμο που χάνεται καθώς τον πλησιάζουμε, όπως τα οράματα της ερήμου. Γιατί σε κάθε περίπτωση ισχύει η ρήση του Αριστοτέλη ότι «το πραγματικό διάβημα στην μελέτη της φύσης είναι να κάνουμε τα πράγματα που μας φαίνονται καθαρά κι αναγνωρίσιμα, να είναι καθαρά κι αναγνωρίσμια αφεαυτών».
O Ηλίας Ευθυμιόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε φυσικές επιστήμες στην Ελλάδα και την Γαλλία. Το 1981 γίνεται διευθυντής στη Νέα Οικολογία. Το 1990 ιδρύει την ελληνική Greenpeace την οποία διευθύνει μέχρι το 1999. Το 2000 συμμετέχει ως υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ στη κυβέρνηση Σημίτη. Στη συνέχεια και μέχρι το 2014, διηύθυνε το Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Ερευνών. Σήμερα δραστηριοποιείται στο Δίκτυο Αειφόρων νήσων Αιγαίου ΔΑΦΝΗ και το Ενεργειακό & Περιβαλλοντικό Γραφείο Αιγαίου. Έχει αρθρογραφήσει στο Αντί, το Βήμα, τον Οικονομικό Ταχυδρόμο, στα Νέα και στον ηλεκτρονικό τύπο. Έχει συγγράψει βιβλία και κείμενα δοκιμιακού χαρακτήρα. Το προτελευταίο του βιβλίο «Παράθυρο στην κρίση» εκδόθηκε στο «Μεταίχμιο».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου