Όταν το ναυάγιο αποτελεί MEGA είδηση και όταν η ανέλκυση του πλοίου ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ και ο καθαρισμός των ακτών 3,5 μήνες αργότερα δεν απασχολεί κανέναν

[Σελήνια Σαλαμίνας 13 Σεπτεμβρίου 2017 - ΕΔΩ |  Όταν το ναυάγιο του πλοίου ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ και η ρύπανση των ακτών  αποτελεί MEGA είδηση και όταν η ανέλκυσή του και ο καθαρισμός των τελευταίων ακτών μετά από τρεις μήνες δεν είναι είδηση για τα  ΜΜΕ και κάθε αγανακτισμένο] 

Το κείμενο που ακολουθεί παραδόθηκε για δημοσίευση 25.10.2017 σε ένα περιοδικό το οποίο δεν  κυκλοφόρησε μέχρι σήμερα. Ωστόσο τα γεγονότα τρέχουν, ανακοινώθηκε η ανέλκυση του ναυαγίου (29 Νοεμβρίου 2017) για πρώτη φορά στην Ελληνική ιστορία και ο πλήρης καθαρισμός και της τελευταίας παραλίας, της Ακτής των Σεληνίων Σαλαμίνας (5 Δεκεμβρίου 2017).

Διάρκεια ανέλκυσης και καθαρισμός των ακτών 3,5 μήνες - απίστευτος χρόνος για όσους επισκέφτηκαν τις ακτές και είδαν  τη ρύπανση μετά το ναυάγιο.

Αναρτώ το άρθρο μου μετά από σαράντα ημέρες από τη συγγραφή του χωρίς να έχω κάνει καμία προσαρμογή γιατί πιστεύω ότι μπορεί να είναι χρήσιμο για το μέλλον.

Κώστας Φωτεινάκης

Πρόεδρος των ΦτΦ,

-------------

Η «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ» και η ρύπανση στο Σαρωνικό

Γεγονότα -  Συμπεράσματα και Προτάσεις

του Κώστα Φωτεινάκη

Α. Ας θυμηθούμε μερικά από τα  γεγονότα της βύθισης του μικρού δεξαμενόπλοιου:

1.      «Με την παρούσα ενημερώνουμε ότι χθες 10 Σεπτεμβρίου 2017 και περί ώρα 02:30 το υπό Ελληνική σημαία δεξαμενόπλοιο της εταιρείας μας ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ το οποίο ήταν αγκυροβολημένο στην θαλάσσια περιοχή νότια-νοτιοδυτικά της νήσου Αταλάντης, βυθίστηκε έμφορτο. Κανένα μέλος του πληρώματος δεν τραυματίστηκε. Το πλοίο μετέφερε περί τους 2.200 mts Fuel oil και περί τους 340 mts marine gas oil.» Ανακοίνωση της πλοιοκτήτριας εταιρείας.

2.      Το πλοίο είχε κατασκευαστεί το 1972 [ηλικίας 45 ετών] ωστόσο είχε γίνει ανακατασκευή και είχε μετατραπεί σε σκάφος διπλού τοιχώματος.

3.      Το πλοίο μήκους 91 μέτρων και φάρδους 14 μέτρων, χωρητικότητας 3.205 τόνων είχε φορτώσει από τα Ελληνικά Πετρέλαια/ ΕΛΠΕ   1.818 μετρικούς τόνους καύσιμα για να τα μεταφορτώσει/ εφοδιάσει σε διερχόμενο πλοίο από τη «ράδα» του Πειραιά.

4.      Επί του πλοίου ήταν μόνο δύο μέλη του πληρώματος (αντί για τα 2/3 της σύνθεσης του πληρώματος που ήταν 11 άτομα). Κατά τη διάρκεια της βύθισης του πλοίου ο καπετάνιος απουσίαζε.

5.      Δύο από τα πλοία της πλοιοκτήτριας εταιρείας ελέγχονται για υποθέσεις λαθρεμπορίας. Ο πλοιοκτήτης υποστήριξε πως η υπόθεση αυτή έχει τελειώσει και πως έχει αθωωθεί.

6.      Η ρύπανση των ακτών ξεκίνησε από την περιοχή της Σαλαμίνας (Σελήνια) και έφθασε μέχρι τις παραλίες της Γλυφάδας.

7.      Οι εργασίες καθαρισμού των ακτών ξεκίνησαν από τα Σελήνια την μεθεπόμενη ημέρα της βύθισης του σκάφους (12/9/2017).

8.      17 Οκτωβρίου 2017 ανακοινώνεται ότι «το Διεθνές Κεφάλαιο Αποζημίωσης Ζημιών Ρύπανσης από Πετρέλαιο, γνωστό ως IOPC Funds, έχει υποβάλλει σχέδιο εκταμίευσης 56,1 εκατομμυρίων ευρώ για να πληρώσει τόσο το κόστος της απορρύπανσης της επιφάνειας της θάλασσας, των ακτών και των σκαφών και εγκαταστάσεων όσο και τις οικονομικές ζημίες που υπέστησαν οι επιχειρήσεις, εφόσον αποδεικνύονται.»

9.      20 Οκτωβρίου 2017, δηλαδή 40 ημέρες μετά τη βύθιση του πλοίου και της ρύπανσης ζωογόνου μέρους του Σαρωνικού ανακοινώθηκε ότι οι ακτές καθαρίστηκαν, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό.

Β . Αυτά είναι σε γενικές γραμμές τα γεγονότα. Στο διάστημα των 40 ημερών από τη βύθιση του σκάφους μέχρι και σήμερα (20 Οκτωβρίου 2017) ακούσαμε και διαβάσαμε διάφορες υπερβολές, ανεδαφικές προτάσεις, αστήρικτες καταγγελίες κλπ. αλλά διαπιστώσαμε και μια μεγάλη διάθεση των πολιτών να πάρουν μέρος στον καθαρισμό των ακτών.

Εμείς ως Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ επισκεφθήκαμε τη Σαλαμίνα στις 13/9/2017 και εκδώσαμε σχετικό Δελτίο Τύπου με τις εξής προτάσεις:

1.      Να ενισχυθούν οι δυνάμεις και τα μέσα συλλογής και απομάκρυνσης των ρύπων, το συντομότερο δυνατόν και πάντως πριν από τις βροχές,

2.      Το κόστος του καθαρισμού να το αναλάβει (ή να συμβάλλει σημαντικά) η γνωστή HELMEPA, τη γνωρίζουμε όλοι από τη διαφήμιση με το γλάρο «ΟΧΙ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ – ΟΧΙ ΠΛΑΣΤΙΚΑ – ΣΕ ΘΑΛΑΣΣΕΣ ΚΑΙ ΑΚΤΕΣ», η οποία είναι ένας οργανισμός των Ελλήνων Πλοιοκτητών «για την προστασία των θαλασσών από τη ρύπανση των πλοίων»,

3.      Η έναρξη της Παγκόσμιας Εκστρατείας για τον καθαρισμό των ακτών, 16 Σεπτεμβρίου, ας ξεκινήσει από τη ΗELMEPA, με τη δέσμευση ότι θα συνδράμει στο έργο καθαρισμού που προκάλεσε το ελληνικής πλοιοκτησίας χημικό τάνκερ AGIA ZONI II, και θα αναλάβει το κόστος.

Γ. Ορισμένα συμπεράσματα από τη βύθιση του πλοίου και τη ρύπανση του Σαρωνικού – Προτάσεις:

1.      Το δεξαμενόπλοιο ήταν υπερήλικο, 45 ετών, και  ανεξαρτήτως πιστοποιητικών και εργασιών συντήρησης δεν θα έπρεπε να εκτελεί μεταφορτώσεις/ εφοδιασμό πλοίων και μάλιστα στην είσοδο του λιμανιού του Πειραιά. Θα πρέπει να τεθεί με νόμο ένα όριο ηλικίας 20 ετών για τα σκάφη που εφοδιάζουν πλοία με πετρέλαιο.

2.      Οι οργανικές συνθέσεις των πλοίων να εξασφαλίζονται και να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες και όχι να προδιαγράφονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις των πλοιοκτητών.

3.      Να τηρηθούν οι δεσμεύσεις και να ληφθούν όλα τα μέτρα που συμφωνήθηκαν στην ευρεία σύσκεψη της γνωμοδοτικής Επιτροπής Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικών Ζημιών (ΕΑΠΕΖ) με θέμα την πρόληψη περαιτέρω περιβαλλοντικής ζημίας και την αποκατάσταση αυτής, από το ναυάγιο του δεξαμενόπλοιου «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ» (17.10.2017). Ιδιαίτερη προσοχή των κινημάτων θα πρέπει να δοθεί «στην πρόληψη και αντιμετώπιση δευτερογενούς ρύπανσης από βυθισμένες ποσότητες πετρελαιοειδών καταλοίπων και την αντιμετώπιση τυχόν επαναπροσβολής των ακτών για τουλάχιστον 12 μήνες από την ολοκλήρωση των εργασιών καθαρισμού»,

4.      Το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών/ ΕΛΚΕΘΕ να συνεχίσει τις «μετρήσεις που θα περιλαμβάνουν όλο το πλέγμα του οικοσυστήματος (θαλασσινό νερό, ίζημα, θαλάσσιοι οργανισμοί) και να δώσουν έγκυρη και επιστημονικά τεκμηριωμένη πληροφορία στην πολιτεία και στους πολίτες, τόσο για τις επιπτώσεις της ρύπανσης όσο και για την ποιότητα του οικοσυστήματος μετά την ολοκλήρωση των εργασιών απορρύπανσης και το ρυθμό αποκατάστασής του»

5.      Να διεκδικηθούν αποζημιώσεις των θιγόμενων από το «Διεθνές Κεφάλαιο Αποζημίωσης Ζημιών Ρύπανσης από Πετρέλαιο, γνωστό ως IOPC Funds»,

6.      Να εγκαταλειφτεί η οποιαδήποτε πρόταση για κατάργηση της Επιθεώρησης Εμπορικών Πλοίων και η ανάθεσή της σε ιδιώτες, παρά τα όποια προβλήματα που κατά καιρούς έχουν παρουσιαστεί.

Τέλος η κυβέρνηση, αλλά και κάθε αρμόδια υπηρεσία, ακόμα και οι διάφοροι επιχειρηματίες ας αναλογιστούν τα προβλήματα της ρύπανσης και της οικολογικής καταστροφής που προκάλεσε το ναυάγιο ενός μικρoύ πλοίου - σκεφτείτε να ήταν μεγάλο πλοίο -, και ας επανεξετάσουν τους στρατηγικούς σχεδιασμούς για εξορύξεις υδρογονανθράκων. Ένα ατύχημα είναι αρκετό να προκαλέσει σοβαρά και μη αντιμετωπίσιμα οικολογικά προβλήματα με βλαβερές συνέπειες στα οικοσυστήματα αλλά και στον τουρισμό της χώρας.

Κώστας Φωτεινάκης

Ελληνικό Δίκτυο «ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ»/ Naturefriends Greece