ΜΕΛΕΤΗ INSETE: Η πανδημία του COVID-19 και ο ελληνικός τουρισμός

Η ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΛΕΤΗ  ΣΤΟ INSETE ΕΔΩ 

[Το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece μεταξύ των άλλων στόχων που έχει είναι και η προώθηση της ιδέας του Βιώσιμου Τουρισμού [ΕΔΩ]. Θεωρούμε ότι μελέτες, υπεύθυνες και τεκμηριωμένες προβλέψεις και προτάσεις, γενικά τον τουρισμό, και ειδικότερα μετά την πανδημία του COVID - 19, έχουν μεγάλο ενδιαφέρον και για αυτό παρουσιάζουμε τα "Κύρια Συμπεράσματα" και την "Εισαγωγή" από τη  νέα μελέτη του INSETE. Η προώθηση της ανάρτησης ελπίζουμε ότι θα συμβάλλει στην ενημέρωση και στην προετοιμασία της κοινωνίας για την επόμενη ημέρα μετά την πανδημία.]

Κύρια Συμπεράσματα

H ανάκαμψη που (κάποια στιγμή) θα έρθει στον παγκόσμιο τουρισμό δεν θα είναι ισοκατανεμημένη ούτε γεωγραφικά ούτε μεταξύ των διαφόρων κλάδων. Επίσης η διάρκεια της κρίσης δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί με ακρίβεια βάσει των προηγούμενων κρίσεων, πόσο μάλλον που η παρούσα έχει πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Με βάση την μέχρι στιγμής εξέλιξη της πανδημίας στην Ελλάδα, ιδιαίτερα σε σχέση με κύριους ανταγωνιστές μας όπως η Ισπανία και η Ιταλία αλλά και η Γαλλία και η Πορτογαλία, η Ελλάδα έχει την δυνατότητα να βελτιώσει την συγκριτική της θέση και να ανακάμψει κάπως πιο γρήγορα από άλλες αγορές. Επίσης η μεγάλη διασπορά της πελατειακής της βάσης αποτελεί άλλο ένα πλεονέκτημα που της δίνει την δυνατότητα να εκμεταλλευτεί τις διάφορες αγορές καθώς θα επανακάμπτουν.

Η διαφαινόμενη ανάκαμψη της Ασίας και ιδιαίτερα της Κίνας πριν από τις παραδοσιακές μας αγορές, σε συνδυασμό με την συγκριτικά καλύτερη εικόνα της χώρας μας σε σχέση με τον ανταγωνισμό, δημιουργεί την δυνατότητα για περαιτέρω άνοιγμα στην αγορά αυτή. Επίσης, αν επιβεβαιωθεί η διάθεση των πολιτών να ταξιδέψουν μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, υπάρχει το ενδεχόμενο να υπάρξει συγκριτικά υψηλότερη ζήτηση για τα ταξιδιωτικές υπηρεσίες το 4ο 3μηνο φέτος και ίσως και τον Σεπτέμβριο.

Προϋπόθεση βέβαια για όλα τα παραπάνω είναι να έχει αντιμετωπισθεί η νόσος από ιατρικής πλευράς και -έως τότε- να μην έχει πληγεί ο παραγωγικός ιστός της τουριστικής δραστηριότητας από την παράταση της πανδημίας για μεγάλο χρονικό διάστημα. Για τον λόγο αυτό, η διατήρηση του παραγωγικού ιστού, όχι μόνο του τουρισμού, μέχρι την λήξη της κρίσης, αποτελεί κύριο μέλημα όλων των κυβερνήσεων, περιλαμβανομένης της ελληνικής. Η παρέμβαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα συμβάλλει περαιτέρω προς αυτήν την κατεύθυνση.

Σε κάθε περίπτωση όμως, οι απώλειες τουριστικών εσόδων το 2020 θα είναι πολύ μεγάλες δεδομένης της κατανομής τους ανά τρίμηνο (Q1: 4%, Q2: 26%, Q3: 59%, Q4:11% βάσει στοιχείων Έρευνας Συνόρων 2019) και δεδομένου ότι το 2ο 3μηνο έχει ουσιαστικά ήδη χαθεί, ενώ είναι ακόμα αβέβαιο πότε θα λήξουν τα έκτακτα μέτρα τόσο στην Ελλάδα όσο και στις αγορές μας αλλά και με τί ρυθμούς θα ανακάμψουν οι τελευταίες.

Εισαγωγή

Πέρα από τον πολύ μεγάλο ανθρώπινο πόνο και τους δεκάδες χιλιάδες θανάτους που έχει προκαλέσει η πρωτόγνωρη πανδημία του COVID-19, έχει και τεράστιο οικονομικό αντίκτυπο που με τη σειρά του έχει οδηγήσει στην κατακόρυφη μείωση των ταξιδιών και της τουριστικής κίνησης σε όλον τον κόσμο. Η διάρκεια και το βάθος της τουριστικής κάμψης το 2020 εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων που στην παρούσα φάση είναι αδύνατον να εκτιμηθούν ποσοτικά:

- Πρωτίστως από το πότε θα αντιμετωπιστεί η πανδημία από ιατρικής άποψης (θεραπεία ή/και εμβόλιο) σε επαρκή βαθμό ώστε οι πολίτες ανά τον κόσμο να αισθανθούν ξανά ασφαλείς να ταξιδέψουν.

Στη συνέχεια, από:

- την διάθεση των πολιτών στις χώρες – αγορές μας να ταξιδέψουν και το διαθέσιμο εισόδημά τους, αλλά και τις δυνατότητες που θα έχουν να πάρουν καλοκαιρινή άδεια από τους οργανισμούς / επιχειρήσεις που εργάζονται ή – για τους αυτοαπασχολούμενους – να σταματήσουν την εργασία τους.

- την άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών τόσο στον εξερχόμενο τουρισμό από τις χώρες – αγορές μας όσο και στον εισερχόμενο τουρισμό στην Ελλάδα,

- τυχόν χρεωκοπίες που εντωμεταξύ θα έχουν επέλθει στην αλυσίδα παραγωγής της ταξιδιωτικής εμπειρίας (αεροπορικές εταιρείες, tour operators, ξενοδοχεία κλπ.),

- την αποκατάσταση των αεροπορικών συνδέσεων,

- την εικόνα που θα έχει δημιουργήσει η κάθε χώρα για τον τρόπο που αντιμετώπισε την πανδημία και την συγκριτική της εικόνα με τους κύριους ανταγωνιστικούς προορισμούς, ιδιαίτερα ως προς το πόσο ασφαλείς θα αισθάνονται οι τουρίστες.

Στην παρούσα μελέτη εξετάζονται στοιχεία αναφορικά με τους παραπάνω παράγοντες για την παγκόσμια αγορά τουρισμού και τις δέκα κυριότερες αγορές μας βάσει ποσοστού συμβολής στα τουριστικά έσοδα της χώρας, από τις οποίες προέρχονται περίπου τα 2/3 των εσόδων (στοιχεία 2018), ακολουθώντας την δομή:

- Επιδημιολογικά στοιχεία για Ελλάδα, κύριες αγορές, κύριους ανταγωνιστές και Κίνα

- Παγκόσμιες οικονομικές εξελίξεις

- Παγκόσμιες εξελίξεις στον τουρισμό

- Η αναμενόμενη ανάκαμψη

- Εξελίξεις ανά χώρα (5 κύριες αγορές Ελλάδας)