Γιάννης Σχίζας: "Βιβλιοκριτική ενός βιβλίου που δεν εκδόθηκε" ( "Η Κατάσταση του κόσμου 2011")

Του Γιάννη Σχίζα, από την ΟΙΚΟΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (ΕΔΩ) 

Χάρις στον Κώστα Φωτεινάκη και στο «ΟΙΚΟΠΟΛΙΣ»  (ΕΔΩ)   θυμηθήκαμε κάτι που δεν θα έπρεπε να είχαμε ξεχάσει – κι αυτή ήταν η ετήσια «Παγκόσμια Κατάσταση», μια έκδοση του αμερικανικού Ινστιτούτου Worldwatsch που αναφέρεται  στην εξέλιξη των περιβαλλοντικών συνθηκών και στη διαδρομή των αντίστοιχων πολιτικών εξελίξεων  σε ολόκληρο τον πλανήτη, με έμφαση σε διαφορετικά  ζητήματα  κάθε φορά... Η «Παγκόσμια κατάσταση» (State of the world) εκδιδόταν κανονικά από το 1984, πρώτα βέβαια στα Αγγλικά και μετά σε μερικές δεκάδες γλώσσες, μεταξύ των οποίων και στα ελληνικά. Στις απαρχές του Ινστιτούτου  ήταν βαρύνουσα η συγγραφική και οργανωτική παρουσία του Λέστερ Μπράουν, όμως στη συνέχεια ο τελευταίος «εξώσθηκε» και το Ινστιτούτο έκανε τη μεταπολίτευσή του..

Στα ελληνικά η «Παγκόσμια Κατάσταση»  κυκλοφόρησε στη δεκαετία του 90 ύστερα από πρωτοβουλία της «Νέας Οικολογίας» , ενώ σε μεταγενέστερη  φάση  υλοποιήθηκε και  με πρωτοβουλία της «Ευώνυμης Οικολογικής Βιβλιοθήκης» και της «Οικοτοπίας». Το συγκεκριμένο έργο ήταν απλό αλλά καθόλου απλοϊκό, ιδιαίτερα πληροφοριακό και ιδιαίτερα διεγερτικό για τους ακτιβιστές της Οικολογίας.

 

Η «Παγκόσμια Κατάσταση του 2011» («Καινοτομίες που θρέφουν τον πλανήτη») δεν πιάνει τόσο το μάτι από πρώτη όψη,  έχοντας επιλέξει σαν «ειδικό πεδίο» το παγκόσμιο διατροφικό πρόβλημα και τις «διαπλεκόμενες» μαζί του - πολιτικοοικονομικές και τεχνολογικές συνθήκες. Όμως η  ανάλυση των ανθρώπων του  Worldwatsch είναι πολύ χρήσιμη  σε μια  περίοδο όπου ο «συμβατικός» και «εξημερωμένος» λόγος των οικονομιστών κάθε απόχρωσης, υποστηρίζει την κατά το δυνατόν μεγαλύτερη πρόσδεση των αναπτυσσομένων οικονομιών στον διεθνή καταμερισμό – πράγμα που με τη σειρά του σημαίνει: Εξωστραφής προσανατολισμός της γεωργικής παραγωγής, καθεστώς «ολιγοκαλλιέργειας» ή μονοκαλλιέργειας σε ειδικές περιοχές, αποδυνάμωση τοπικών κοινωνιών, επιπτώσεις στην περιβαλλοντική ποικιλότητα,  εξάρτηση  από την εξειδίκευση και τις διεθνείς πολιτικές ,  κλπ. κλπ. Σύμφωνα με τη συμβατική οικονομολογία, η εξειδίκευση υποτίθεται ότι θα κομίσει χρήμα και περισσότερες οικονομικές δυνατότητες στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, όμως η αχαλίνωτη και ανεξέλεγκτη μείωση της ποικιλότητας του οικονομικού τοπίου συνδέεται με την  πείνα, τη  στέρηση και  την ενίσχυση των εγχώριων οπλικών συστημάτων (!!!). Οπότε,  δια της εις άτοπον απαγωγής, επιβεβαιώνεται η αξία της προσαρμοσμένης κλίμακας στη γεωργία για την κάλυψη των εγχώριων επισιτιστικών αναγκών, όπως επίσης και η σημασία της για την ποιότητα ζωής και τους κοινοτικούς δεσμούς που την διασφαλίζουν…

Στις συνθήκες της τρέχουσας κρίσης η «Παγκόσμια Κατάσταση» κομίζει μηνύματα  και για την ελληνική πραγματικότητα: Ιδιαίτερα μάλιστα όταν κάποιοι  ιδεολογικοί παράγοντες της μνημονιακής υποτέλειας  εξάρουν τη σημασία του άνευ ορίων και όρων εξωστραφούς προσανατολισμού της ελληνικής οικονομίας … 
-----------
Εκ των υστέρων μάθαμε ότι ορισμένα άρθρα από το βιβλίο είχαν δημοσιευτεί στο περιοδικό ΟΙΚΟΤΟΠΙΑ [ΕΔΩ]