ΦτΦ: Σχόλια, Προτάσεις στο σχέδιο του ΥΠΑΠΕΝ "ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή"

7 Δεκεμβρίου 2015

ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή

Σχόλια & Προτάσεις των ΦΙΛΩΝ της ΦΥΣΗΣ

Οι ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece συμμετέχουν στη δημόσια διαβούλευση στο σχέδιο του ΥΠΑΠΕΝ με τίτλο «ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή».

Στη διαβούλευση καταθέτουμε ορισμένες από τις προτάσεις που έχουμε επεξεργαστεί στο παρελθόν, αλλά και  λαμβάνοντας υπ’ όψη μας τις πρόσφατες εξελίξεις και ανακοινώσεις των επιστημονικών φορέων καθώς και την κινητικότητα που παρατηρείται στις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών.

Α. Για την Ανάσχεση και την αντιμετώπιση και όχι για την  Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή: Οι προσπάθειες που καταβάλει η κοινωνία είναι να μη «προσαρμοστεί» στις κλιματικές συνθήκες που διαμορφώνονται στη βιομηχανική εποχή με την υπερθέρμανση του πλανήτη αλλά να πάρει μέτρα, να βάλει «εμπόδια» ανάσχεσης και να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Η πρόταση είναι να αντικατασταθεί η λέξη «προσαρμογή» με τη λέξη «ανάσχεση» και ο τίτλος της έκθεσης του ΥΠΕΚΑ να γίνει: ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ για την Ανάσχεση και την Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής

Β. Η ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής δεν θα επιτευχθεί μόνο από την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα: Παράγοντες ανάσχεσης, επιπλέον από την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, είναι επίσης α) τα Δάση β) οι Υγρότοποι γ) Η Εξάπλωση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς σταθερούς τροχιάς  δ) Οι Ελεύθεροι χώροι και τα μεγάλα πάρκα υψηλού πράσινου στις πόλεις ε) τα Θαλάσσια ρεύματα στ) Η διάδοση της χορτοφαγίας και η μείωση της κατανάλωσης κρέατος βοοειδών κ.λπ.

Γ. Μέτρα για την παραγωγή και την εξοικονόμηση ενέργειας σε Εθνικό Επίπεδο:

·         Θα πρέπει επιτέλους να προχωρήσει δυναμικά η απεξάρτηση της χώρας από τα ορυκτά καύσιμα. Δεν  είναι δυνατόν να μιλάμε για τη λήψη μέτρων για να αναχαιτιστεί η κλιματική αλλαγή και παράλληλα η ΔΕΗ να κατασκευάζει νέο εργοστάσιο που να λειτουργεί με λιγνίτη, τη μονάδα ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ 5. Στη διαδικασία της απεξάρτησης θα πρέπει να προβλεφθούν μέτρα για να αντιμετωπιστούν τυχόν προβλήματα που θα προκύψουν στην τοπική οικονομία, στην κοινωνία (ανεργία κ.λπ)

·         Όλα τα δημόσια κτήρια θα πρέπει να αναβαθμιστούν ενεργειακά - ξεκινώντας ως καλό παράδειγμα από το κτήριο της Βουλής, για το οποίο υπάρχει σχετική μελέτη (2014).

Δ. Αιολικά πάρκα ή αιολικές εγκαταστάσεις – Επανεξέταση της θέσης για την Κέρκυρα [σ.44]: Οι ΦτΦ δεν υιοθετούν άκριτα τον όρο «αιολικά πάρκα». Ο όρος αυτός θα μπορούσε να περιγραφεί εναλλακτικά ως «αιολικές εγκαταστάσεις» [ή με κάποιον άλλον όρο] γιατί το πάρκο έχει θετικό πρόσημο, δηλώνει πράσινο – χώρο ψυχαγωγίας και προδιαθέτει τους πολίτες θετικά στην κατασκευή  «γιγαντιαίων» εγκαταστάσεων όπως οι βΑΠΕ στην Κρήτη ή σε περιοχές Natura κ.λπ.

Ωστόσο θεωρούμε ότι πρέπει να επανεξεταστεί η εκτίμηση που αναφέρεται στη σελίδα 44 «για τα αιολικά πάρκα στις Κυκλάδες», η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τους αρνητές της χρήσης της «αιολικής ενέργειας» ως «copy paste» και κακό πρότυπο  και για άλλες περιοχές.

Ε. Συνεργασία και Συμμετοχή των Περιφερειών και των Δήμων με τις αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους: Η συνεργασία με την Τ.Α.  και ο συντονισμός δράση [σελ.57,58] δεν πρέπει να επιδιώκεται μόνο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν στον τομέα της υγείας και της αυτοπροστασίας των πολιτών αλλά θα πρέπει να επεκτείνεται στον τομέα της «ανάσχεσης» του φαινομένου του θερμοκηπίου.

Δυστυχώς ελάχιστα δείγματα γραφής έχουμε σε επίπεδο Περιφερειών και Δήμων για την ανάσχεση σε τοπικό επίπεδο της κλιματικής αλλαγής. Τα δείγματα αυτά είναι λίγα και σε επίπεδο διακηρύξεων και σχεδιασμού, αλλά θεωρούμε χρήσιμο να τα παρουσιάσουμε:

·         Η «Συμμετοχή της Περιφέρειας Αττικής στην 21η Διεθνή Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP 21) και στην πλατφόρμα NAZCA - Δράσεις υπέρ του περιβάλλοντος και ενάντια στην κλιματική αλλαγή». [είναι σε αρχικό στάδιο]

·         Η  Περιφέρεια Κρήτης η οποία συμμετέχει στο «Ευρωπαϊκό ΠρόγραμμαLIFE για την “Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή στα Νησιά της Μεσογείου” - “ADAPT2CLIMA”. 

·         Στα πλαίσια της 35ης Γενικής Συνέλευσης της Επιτροπής Νήσων του Διευρωπαϊκού Δικτύου των Παράκτιων Περιφερειών της Ευρώπης (CRPM), που πραγματοποιήθηκε στις 25/6 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι δήμαρχοι από τα Δωδεκάνησα και τις Κυκλάδες υπέγραψαν το Σύμφωνο των Νησιών, το οποίο αποτελεί πολιτική δέσμευση των νησιωτικών αρχών για την προαγωγή αειφόρων συστημάτων ενέργειας σε τοπικό επίπεδο.

·         Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρακολουθούμε μια νέα προσπάθεια στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιούργησε την πρωτοβουλία «Οι Δήμαρχοι προσαρμόζονται» (Mayors Adapt2 -Twinning) με σκοπό να παροτρύνει τις Τοπικές Αυτοδιοικήσεις να αναλάβουν δράσεις για την μείωση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. Από την Ελλάδα υπέγραψαν αυτή τη φορά έντεκα (11) Δήμοι της χώρας μας και δύο εξ’ αυτών επιλέχθηκαν να αδελφοποιηθούν, τα Χανιά με τη Βαρκελώνη και το Ίλιον με την πόλη Cascais της Πορτογαλίας.

Δεν υλοποιείται όμως το εθελοντικό «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Δημάρχων» το οποίο έχουν υπογράψει 6.612 δήμοι, μεταξύ των οποίων και 111 δήμοι της χώρας μας. Στο σύμφωνο αναφέρεται ότι  «…οι τοπικές κυβερνήσεις παίζουν καθοριστικό ρόλο στο μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ιδιαίτερα εάν ληφθεί υπόψη ότι το 80% της κατανάλωσης ενέργειας και των εκπομπών CO2 συνδέονται με την αστική δραστηριότητα…» και για αυτό το λόγο «δεσμεύονται εθελοντικά να αυξήσουν την ενεργειακή απόδοση και τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις περιοχές τους.»

Οι ΦτΦ έστειλαν [1/11/2015] στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλαδας/ ΚΕΔΕ και στην Περιφερειακή Ένωση Δήμων Αττικής/ ΠΕΔΑ επιστολή με την οποία προτρέπουν τις ενώσεις και τα μέλη τους να συμμετέχουν στην προσπάθεια για την προστασία του κλίματος.

ΣΤ. Οι ληστρικές εμπορικές συμφωνίες TTIP CETA TiSA εμπόδιο για την προστασία του κλίματος: Να αποσυνδεθούν τα μέτρα για την προστασία του κλίματος από τις ληστρικές εμπορικές συμφωνίες TTIP CETA TiSA που βάζουν ως προτεραιότητα την προστασία των κερδών των επιχειρήσεων. «Νόμοι που θα μπορούσαν να συμβάλουν σε μια δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, όπως για παράδειγμα σχετικά με τις χρηματοδοτικές ροές, την ενεργειακή απόδοση ή αυστηρά περιβαλλοντικά πρότυπα, θα μπορούν να θεωρηθούν παραβιάσεις της συνθήκης για το ελεύθερο εμπόριο.» 

Ζ. Σε ατομικό επίπεδο – Περιβαλλοντική Σχολική Εκπαίδευση

Οι κυβερνήσεις, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα σχολεία, ακόμα και η εκκλησία, παίζουν σημαντικό ρόλο δίνοντας το καλό παράδειγμα. Όλοι πρέπει να κάνουν οικονομίες, να σταματήσουν τις σπατάλες προβάλλοντας καλές πρακτικές έτσι ώστε οι πολίτες να μειώσουν τοοικολογικό τους  αποτύπωμα.

Το Σωματείο ΦτΦ/NFGR είναι μέλος α) της Διεθνούς Περιβαλλοντικής Οργάνωσης Naturefriends International/NFI (1895). Στους NFI  http://www.nfi.at συμμετέχουν 45 οργανώσεις απ΄ όλο τον κόσμο με περισσότερα από 500.000 μέλη β) της Διεθνούς «ομπρέλας» οργανώσεων “Our World Is Not For Sale/OWINFS” http://ourworldisnotforsale.org