Ο Ι Κ Ο Γ Ι Ο Ρ Τ Ε Σ: Προβληματισμοί - προτάσεις | ECOFESTIVAL

  [Επειδή πολλές ΟΙΚΟΓΙΟΡΤΕΣ διοργανώνονται σε όλη την Ελλάδα και επειδή η κριτική αυξάνεται για τους τρόπους διοργανώσης, τους ωφελούμενους, τα αποτελέσματα κ.λπ. θεωρούμε χρήσιμο να αναδημοσιεύσουμε το άρθρο του Αλέξανδρου Μουταφτσή για το θέμα. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΚΙΒΩΤΟΣ (τ.14 -  Απρίλιος 2017) του ΑΙΓΙΛΟΠΑ που είναι αφιερωμένο στο ΕΔΑΦΟΣ]

----

Του Αλέξανδρου Μουταφτσή
ΒΟΤΑΝΟΚΗΠΟΣ
Αρωματικά & κηπευτικά φυτά καλλιεργημένα με βιολογικές μεθόδους
Μαρκόπουλο, Μεσόγεια, Τηλ.: 6997154027
e-mail: botanokipos@yahoo.com, athina@aegilops.gr
Εστιακό Σημείο ΑΙΓΙΛΟΠΑ, Αττική

Οι Γιορτές Οικολογικής Γεωργίας και Χειροτεχνίας (Οικογιορτές) αποτελούν εδώ και 20 και πλέον χρόνια σοβαρές κινηματικές προσπάθειες χειραφέτησης των καλλιεργητικών πρακτικών από τη σάρωση της συμβατικής γεωργίας. Πρεσβεύουν τις οικολογικές – παραδοσιακές πρακτικές αυτές που θα δώσουν λύσεις σε πολλά από τα προβλήματα που αφορούν τη γεωργία, το περιβάλλον και φυσικά τον μικρόμεσάιο παραγωγό. Και άρα κατά συνέπεια και την κοινωνία εν γένει. 

Η συμμετοχή του Αιγίλοπα από τις απαρχές του θεσμού των Οικογιορτών ως και σήμερα, δείχνει την πίστη και τη θέλησή του στη εδραίωση και διεύρυνση αυτού του κινήματος. Παράλληλα όμως του δίνει την εμπειρία να μπορεί να κρίνει κάποια στοιχεία που μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια η οργάνωση θεωρεί ότι έχουν αλλοιώσει το χαρακτήρα τους, δημιουργόντας κενά και βάζοντας άθελά τους εμπόδια όχι τόσο στην εδραίωση όσο στη διέυρυνση τους.
Αυτά λοιπόν τα κενά και τα εμπόδια καλούμαστε να ξεπεράσουμε με μοναδικό σκοπό να γίνουμε περισσότεροι και ακόμα πιο οργανωμένοι, με σκοπό να αγωνιστούμε για αυτά που αφορούν όχι μόνο εμάς, αλλά το σύνολο των ανθρώπων και του τόπου.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο έχουμε παρατηρήσει ότι
α) οι συμμετοχές των καλλιεργητών έχουν λιγοστέψει αισθητά όταν αυτές των χειροτεχνών έχουν αυξηθεί.
Χωρίς να θέλουμε σε καμία περίπτωση να μειώσουμε την αξία των καλλιτεχνών-παραγωγών, οι οποίοι βεβαίως και πρέπει να συμμετέχουν, θεωρούμε ότι οι παραγωγοί του πρωτογενούς τομέα είναι αυτοί που η εργασία τους έχει να κάνει με σημαντικότερα προβλήματα που θίγονται εδώ και δεκαετίες (γεωργικές πρακτικές, περιβάλλον, εργασία, νερό, κλιματική αλλαγή, βιοποικιλότητα, σπόροι κτλ) και γι αυτό το λόγο θα έπρεπε να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στις συμμετοχές των οικογιορτών προς την κατεύθυνση αυτή. Έτσι θα έρχονται στην επιφάνεια θέματα σημαντικότατα για τα οποία οφείλεται να αγωνιζόμαστε όσο και όπως μπορούμε. Άρα αρχικά υπάρχει θέμα απεύθυνσης από την πλευρά των συμμετεχόντων.

β) αναφορικά με τον τρόπο που επιλέγονται οι συμμετέχοντες δεν υπάρχει πλέον πλήρης αξιοπιστία για τις συμμετοχές.
Και δεν μιλάμε μόνο για τις νέες συμμετοχές. Αυτό φυσικά δεν εμπεριέχει δόλο από την πλευρά των οργανωτών, αλλά σίγουρα δεν εμπνέει και τη δέουσα σοβαρότητα. Για να λυθούν τέτοιου είδους θέματα θεωρούμε αρκετό 1) το να προτρέπεται να διαβάζεται ένα κείμενο με τις γενικές αρχές και αξίες των Οικογιορτών (πρέπει να γραφτεί ένα τέτοιο κείμενο μετά από τόσα χρόνια), 2) εν συνεχεία να προτρέπεται να συμπληρώνεται ειλικρινώς η γνωστή αίτηση με βάση το κείμενο που διαβάστηκε, και τέλος 3) να συζητούν οι νέοι και οι παλαιότεροι αιτούντες με τις αντίστοιχες θεματικές επιτροπές των οικογιορτών που ήδη θα υπάρχουν ή που θα συστήνονται πριν από αυτές για αυτό κυρίως το λόγο. Δηλαδή ένας καλλιεργητής θα συζητά μία μέρα πριν την έναρξη των οικογιορτών με την αντίστοιχη επιτροπή καλλιεργητών της οικογιορτής για θέματα που αφορούν τη συμμετοχή του. Από τη συζήτηση και την κρίση της επιτροπής θα προκύψει η τελική απόφαση περί συμμετοχής ή απόρριψης, πάντα όμως με σκοπό να βοηθηθούν κατ' αρχήν οι αιτούντες και όχι να κοπούν εξαρχής. Από τη διαδικασία δεν εξαιρούνται οι παλιοί συμμετέχοντες σε καμία περίπτωση. 

γ) υπάρχει έλλειψη γνώσης και πολλές φορές και εμπιστοσύνης μεταξύ των συμμετεχόντων αναφορικά με το παραγωγικό κομμάτι.
Έτσι επειδή δεν γνωρίζει κάποιος τη δουλειά κάποιου άλλου πιο καλά, δημιουργούνται εύκολα ίντριγκες, “θαψίματα” κτλ κτλ. Στην αποκατάσταση αυτής της συνθήκης πέρα από τα βήματα που θα ακολουθούνται στο β), είναι καλό όλοι οι συμμετέχοντες να κάνουν μία μικρή παρουσίαση-εργαστήριο-ομιλία για τη δουλειά τους που να απευθύνεται τόσο στους συντρόφους παραγωγούς όσο και στο κοινό των επισκεπτών. Με αυτό τον τρόπο η δουλειά του καθενός θα είναι εμφανής και οι απορίες θα λύνονται επί τόπου και άρα η εμπιστοσύνη θα επαναπροσδιορίζεται. Σε μία οικογιορτή κάτι τέτοιο είναι αδύνατον, όμως κυκλικά στις οικογιορτές σε βάθος χρόνου είναι εφικτό. Σημαντικό ρόλο στη λύση του παραπάνω παίζει και η δημιουργία επιτροπών (υποομάδων) συγκεκριμένων θεματικών που θα φέρνουν πιο κοντά τους συμμετέχοντες σε αυτές και άρα την παρουσίαση της δουλειάς του καθένα. Καλύτερα παρουσιάζεται στο δ)

δ) υπάρχει έλλειψη επικοινωνίας και άρα διάχυσης των γνώσεων ή των προβλημάτων που έχουν ομάδες κοινών ενδιαφερόντων από την πλευρά των συμμετεχόντων.
Αποτέλεσμα; Έλλειψη εσωτερικής οργάνωσης και υποστήριξης των συγκεκριμένων ομάδων συμμετεχόντων που υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσαν να έχουν άλλη αντιμετώπιση σε κοινά θέματα που τους αφορούν. Η λύση που προκρίνουμε είναι αυτή που έχει προταθεί και παλιότερα αλλά και πέρυσι στις Οικογιορτές της Χαλκίδας και του Βόλου, και έχει να κάνει με τη σύσταση των κατά τόπους επιτροπών (ή υποομάδων όπως έχουν ειπωθεί) συγκεκριμένων θεματικών (επιτροπή καλλιεργητών, μελισσοκόμων, χειροτεχνών, μεταποιητών κτλ), που κύριο σκοπό θα έχουν τη μεταξύ τους επικοινωνία και ανταλλαγή γνώσεων και απόψεων επί διαφόρων θεμάτων, την αντιμετώπιση κοινών ή όχι προβλημάτων που συναντούν, την προσπάθεια κοινών αγώνων σε θέματα κοινωνικά και πολιτικά, την επικοινωνία με άλλες αντίστοιχες τοπικές επιτροπές για συγκεκριμένα θέματα, την οργάνωση και συντονισμό ομιλιών, εργαστηρίων κτλ αντίστοιχων θεματικών και τέλος την συζήτηση με τους αιτούντες συμμετοχή κάθε φορά που είναι να γίνει Οικογιορτή. 

Θεωρούμε ότι οι παραπάνω απλές κινήσεις θα βοηθήσουν το όραμα αυτού του κινήματος που έχει προέλθει από τη συσπείρωση όλων αυτών των ανθρώπων κάτω από το θεσμό των Οικογιορτών να ξεμπλοκάρει και να πάει μερικά βήματα παραπέρα, ξεπερνώντας τη στασιμότητα που έχει επιδείξει τα τελευταία αρκετά χρόνια η οποία σχετίζεται κυρίως με τη διάθεση των προϊόντων των παραγωγών. Το οφείλουμε όλοι μας σε όλους μας. Οι Οικογιορτές είναι οι τόποι που συνευρισκόμαστε για να περνάμε όμορφα και για να προχωράμε παρακάτω.