Η καθαρή ενέργεια δεν θα μας σώσει, μόνο ένα νέο οικονομικό σύστημα μπορεί | Clean energy won’t save us – only a new economic system can do that Jason Hickel

[Οι ΦτΦ/NFGR αναρτούν το άρθρο "Η καθαρή ενέργεια δεν θα μας σώσει, μόνο ένα νέο οικονομικό σύστημα μπορεί" που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα theguardian (15/07/2016). Οι θέσεις των ΦτΦ, διαχρονικά για το θέμα της κλιματικής αλλαγής, είναι ότι η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα δεν επαρκεί για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο. Στην πράσινη φωτογραφία διαβάστε ορισμένες από τις θέσεις των ΦτΦ που προβάλαμε κατά τη διάρκεια της συνόδου του συνόδου COP21 στο Παρίσι, 2016. Δυστυχώς οι περισσότερες ΜΚΟ και το AVVAZ εστιάζουν κυρίως "στην προσοχή... στα ορυκτά καύσιμα" αντί να παρατηρήσοουν "κάτι πολύ βαθύτερο: τη βασική λογική του οικονομικού μας συστήματος". Αυτό φαίνεται στα κυρίαρχα συνθήματα των δράσεων των ΜΚΟ για τη συνάντηση στη Νέα Υόρκη (2014) αλλά και στο Παρίσι (2015). Κλικάρετε ΕΔΩ για να δείτε το θέμα της κλιματικής αλλαγής στο blog των ΦτΦ.]

-------------------
 Η καθαρή ενέργεια δεν θα μας σώσει, μόνο ένα νέο οικονομικό σύστημα μπορεί
Clean energy won’t save us – only a new economic system can do that Jason Hickel

Ήρθε η ώρα να διοχετεύσουμε τη δημιουργική μας ενέργεια στο να φανταστούμε μια νέα παγκόσμια οικονομία. Η απεριόριστη ανάπτυξη είναι μια επικίνδυνη αυταπάτη.

Από νωρίς φέτος τα μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο ανακοίνωσαν ότι ο Φεβρουάριος έσπασε το παγκόσμιο ρεκόρ θερμότητας κατά ένα σοκαριστικό ποσοστό. Ο Μάρτιος ξεπέρασε όλα τα ρεκόρ κατά πολύ. Τον Ιούνιο οι οθόνες μας κατακλύστηκαν από σουρεαλιστικές εικόνες του πλημυρισμένου Παρισιού, ο Σηκουάνας έσπασε τις όχθες του και ξεχύθηκε στους δρόμους. Στο Λονδίνο τα πλημμυρικά νερά εισέβαλαν στο μετρό στην καρδιά της πόλης. Οι δρόμοι στο Ανατολικό Λονδίνο έγιναν ποτάμια βάθους δύο μέτρων.

Με τέτοια ακραία φαινόμενα να γίνονται όλο και πιο συνηθισμένα, λίγοι αμφισβητούν την κλιματική αλλαγή πια. Τέλος, μια κοινή πεποίθηση αποκρυσταλλώνεται γύρω από ένα πολύ σημαντικό γεγονός: τα ορυκτά καύσιμα μας σκοτώνουν. Πρέπει να μεταβούμε σε καθαρή ενέργεια και μάλιστα γρήγορα.

Αυτή η αυξανόμενη ευαισθητοποίηση σχετικά με τους κινδύνους των ορυκτών καυσίμων αντιπροσωπεύει μια κρίσιμη στροφή στη συνείδηση μας. Αλλά φοβάμαι ότι έχουμε χάσει την ουσία. Όσο σημαντική και να είναι η καθαρή ενέργεια, η επιστήμη είναι σαφής: δεν θα μας σώσει από την κλιματική αλλαγή.

Ας φανταστούμε, μόνο για του λόγου το αληθές, ότι είμαστε σε θέση να απαλλαγούμε από τα ορυκτά καύσιμα και να στραφούμε σε 100% καθαρή ενέργεια. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία αυτό θα ήταν ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά ακόμη και αυτό το καλύτερο σενάριο, δεν θα είναι αρκετό για να αποτρέψει την καταστροφή του κλίματος.

Γιατί; Επειδή η καύση των ορυκτών καυσίμων αντιπροσωπεύει μόνο το 70% περίπου του συνόλου των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το υπόλοιπο 30% προέρχεται από διάφορες αιτίες. Η αποδάσωση είναι μια μεγάλη αιτία. Όπως και η βιομηχανική γεωργία που υποβαθμίζει τα εδάφη σε σημείο να εκλύουν διοξείδιο του άνθρακα. Έπειτα υπάρχει η βιομηχανική κτηνοτροφία που παράγει 90 μετρικούς τόνους μεθανίου ετησίως και το μεγαλύτερο μέρος του ανθρωπογενούς νιτρώδους οξειδίου. Και τα δύο αυτά αέρια έχουν πολύ πιο ισχυρή επίδραση στην υπερθέρμανση του πλανήτη απ' ό,τι το διοξείδιο του άνθρακα. Η κτηνοτροφία και μόνο συμβάλλει περισσότερο στην υπερθέρμανση του πλανήτη από όλα τα αυτοκίνητα, τρένα, αεροπλάνα και πλοία στον κόσμο. Η βιομηχανική παραγωγή τσιμέντου, χάλυβα και πλαστικών αποτελούν άλλη μια σημαντική πηγή αερίων του θερμοκηπίου, και έπειτα υπάρχουν οι χωματερές μας, από τις οποίες εκλύονται τεράστιες ποσότητες μεθανίου - το 16% του παγκόσμιου συνόλου.

Μιλώντας για την κλιματική αλλαγή, το πρόβλημα δεν είναι μόνο το είδος της ενέργειας που χρησιμοποιούμε, είναι τί κάνουμε με αυτή. Τι θα κάνουμε με 100% καθαρή ενέργεια; Ακριβώς ό,τι κάνουμε και με τα ορυκτά καύσιμα: θα ξυρίσουμε περισσότερο τα δάση, θα φτιάξουμε περισσότερες κτηνοτροφικές μονάδες, θα επεκτείνουμε τη βιομηχανική γεωργία, θα παράγουμε περισσότερο τσιμέντο και περισσότερους χώρους υγειονομικής ταφής, που θα εκλύουν θανάσιμες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα. Θα κάνουμε όλα αυτά τα πράγματα διότι το οικονομικό μας σύστημα απαιτεί την αέναη μεγέθυνση και για κάποιο λόγο δεν έχουμε σκεφτεί να το αμφισβητήσουμε.

Σκεφτείτε αυτό: Ότι το 30% των αερίων του θερμοκηπίου που προέρχονται από πηγές μη ορυκτών καυσίμων δεν είναι στατικό. Προστίθεται όλο και περισσότερο στην ατμόσφαιρα κάθε χρόνο. Οι επιστήμονες προβλέπουν ότι τα τροπικά δάση μας θα έχουν καταστραφεί τελείως το 2050, απελευθερώνοντας μια βόμβα άνθρακα 200 δισ. τόνων στην ατμόσφαιρα. Το γόνιμο επιφανειακό έδαφος του πλανήτη μπορεί να εξαντληθεί μέσα σε μόλις 60 χρόνια, απελευθερώνοντας ακόμα περισσότερο άνθρακα. Οι εκπομπές από τη βιομηχανία τσιμέντου αυξάνονται περισσότερο από 9% ετησίως. Και οι χωματερές μας πολλαπλασιάζονται με ξέφρενους ρυθμούς: μέχρι το 2100 θα παράγουμε 11 μετρικούς τόνους στερεών αποβλήτων την ημέρα, τρεις φορές περισσότερο από ό,τι σήμερα. Η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να το μετριάσει αυτό.

Το κίνημα για την κλιματική αλλαγή έκανε ένα τεράστιο λάθος. Εστιάσαμε την προσοχή μας στα ορυκτά καύσιμα αντί να παρατηρήσουμε κάτι πολύ βαθύτερο: τη βασική λογική του οικονομικού μας συστήματος. Άλλωστε, χρησιμοποιούμε τα ορυκτά καύσιμα καταρχήν για να τροφοδοτήσουμε την επιτακτική ανάγκη αύξησης του ΑΕΠ.
Το βασικό πρόβλημα είναι το γεγονός ότι οι απαιτήσεις του οικονομικού μας συστήματος μας ολοένα και αυξάνουν τα επίπεδα της εξόρυξης, της παραγωγής και της κατανάλωσης. Οι πολιτικοί μας λένε ότι πρέπει να διατηρήσουμε το ρυθμό αύξησης της παγκόσμιας οικονομίας πάνω από το 3% ετησίως - ως ελάχιστη προϋπόθεση για να παρουσιάζουν κέρδη οι μεγάλες επιχειρήσεις. Αυτό σημαίνει ότι κάθε 20 χρόνια θα πρέπει να διπλασιάζεται το μέγεθος της παγκόσμιας οικονομίας - διπλάσια τα αυτοκίνητα, διπλάσια η αλιεία, διπλάσιες οι εξορύξεις, διπλάσια τα McFlurries και τα iPads. Κι έπειτα να διπλασιάσουμε ξανά τα επόμενα 20 χρόνια αυτή την ήδη διπλασιασμένη ποσότητα.

Οι πιο αισιόδοξες αυθεντίες ισχυρίζονται ότι οι τεχνολογικές καινοτομίες θα μας βοηθήσουν να αποσυνδεθεί η οικονομική ανάπτυξη από την απόδοση των υλικών. Αλλά, δυστυχώς, δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο. Η εξόρυξη και η κατανάλωση πρώτων υλών έχουν αυξηθεί παγκοσμίως κατά 94% από το 1980, ποσοστό που εξακολουθεί να ανεβαίνει. Οι σημερινές προβλέψεις δείχνουν ότι μέχρι το 2040 θα υπερδιπλασιαστούν τα μίλια της ναυτιλίας, τα αεροπορικά μίλια και τα χιλιόμετρα των φορτηγών - μαζί με όλα τα προϊόντα που μεταφέρουν - σχεδόν σε συνάρτηση με το ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ.

Η καθαρή ενέργεια, όσο σημαντική και αν είναι, δεν θα μας σώσει από αυτόν τον εφιάλτη. Αλλά ίσως το κάνει η επανεξέταση του οικονομικού μας συστήματος. Μας έχουν πουλήσει ότι η αύξηση του ΑΕΠ είναι ο μόνος τρόπος για να δημιουργήσουμε έναν καλύτερο κόσμο. Αλλά τώρα έχουμε αδιάσειστες αποδείξεις ότι δεν μας κάνει πιο ευτυχισμένους, δεν μειώνει τη φτώχεια και τις «παρενέργειές» της που παράγουν όλα τα είδη των κοινωνικών δεινών: το χρέος, την υπερκόπωση, την ανισότητα και την κλιματική αλλαγή. Πρέπει να εγκαταλείψουμε την αύξηση του ΑΕΠ ως το πρωταρχικό μας μέτρο προόδου, και πρέπει να το κάνουμε αυτό αμέσως - ως αναπόσπαστο μέρος της συμφωνίας για το κλίμα που θα επικυρωθεί στο Μαρόκο αργότερα φέτος.

Ήρθε η ώρα να διοχετεύσουμε τη δημιουργική μας ενέργεια στο να φανταστούμε μια νέα παγκόσμια οικονομία - αυτή που μεγιστοποιεί την ανθρώπινη ευημερία ενώ συρρικνώνει αποτελεσματικά το οικολογικό μας αποτύπωμα. Δεν είναι μια αδύνατη αποστολή. Ορισμένες χώρες έχουν ήδη καταφέρει να επιτύχουν υψηλά επίπεδα ανθρώπινης ανάπτυξης με πολύ χαμηλά επίπεδα κατανάλωσης. Ο Daniel O'Neill, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Leeds, έδειξε ότι στην πραγματικότητα ακόμα και η υλική απο-ανάπτυξη δεν είναι ασυμβίβαστη με τα υψηλά επίπεδα ανθρώπινης ευημερίας.

Η εστίασή μας στα ορυκτά καύσιμα μας έχει εφησυχάσει νομίζοντας ότι μπορούμε να συνεχίσουμε στο ίδιο καθεστώς εφόσον είμαστε στραμμένοι στην καθαρή ενέργεια, αλλά αυτή είναι μια επικίνδυνα απλουστευτική παραδοχή. Αν θέλουμε να αποτρέψουμε την επερχόμενη κρίση, οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε την βαθύτερη αιτία της». 

ΠΗΓΗ theguardian

Αναρτήθηκε και στο ΟΙΚΟΚΡΗΤΗ [ΕΔΩ] με την εισαγωγή που ακολουθεί:
[Μετάφραση άρθρου του Jason Hickel από την εφημερίδα Guardian. Οι έννοιες της αποανάπτυξης ή της απομεγέθυνσης του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος και της «εθελούσιας λιτής ευημερίας» είναι ήδη οικείες στο οικολογικό κίνημα τα τελευταία χρόνια. Το άρθρο δείχνει ότι οι ιδέες αυτές έχουν επηρεάσει τη σκέψη περισσότερων ανθρώπων και ένας καινούργιος προβληματισμός για την οικονομική μεγέθυνση και τα βαθύτερα αίτια της κλιματικής αλλαγής κάνει την εμφάνισή του σε κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης που επηρεάζουν την κοινή γνώμη.]